Wielu frankowiczów na przestrzeni ostatnich lat unieważniło swoje umowy. Właściwie zewsząd możesz usłyszeć o kolejnych korzystnych wyrokach polskich sądów i TSUE. Posiadacze kredytów CHF mają naprawdę duże szanse na unieważnienie swoich umów i często mówi się o tym, że teraz jest najlepszy czas na uwolnienie się od zobowiązania wobec banku. Jeśli też należysz do grona frankowiczów, być może zastanawiasz się, czy to rozwiązanie na pewno Ci się opłaca. W takim razie ten artykuł jest dla Ciebie. Dowiesz się z niego, jakie są skutki unieważnienia umowy kredytu frankowego.

Na czym polega unieważnienie umowy kredytu frankowego?

Zacznijmy od tego, że unieważnienie umowy frankowej zawsze możliwe jest z tego samego powodu – umowa ta zawiera niedozwolone postanowienia. Za takie postanowienia (a inaczej mówiąc, klauzule abuzywne) uznaje się te zapisy, które naruszają Twoje prawa jako konsumenta i wykorzystują przewagę banku jako profesjonalisty. W przypadku umów kredytu CHF najczęściej niedozwolone postanowienia dotyczą rat Twojego kredytu, które są ustalane przez bank według jego wewnętrznych tabel.

Zwykle umowę z niedozwolonymi postanowieniami umownymi interpretuje się z pominięciem klauzul abuzywnych. W przypadku kredytów frankowych jest jednak inaczej. Na tej podstawie możesz unieważnić całą umowę kredytu hipotecznego CHF. 

Co to oznacza w praktyce?

Unieważnienie umowy kredytu frankowego skutkuje tym, że umowę traktuje się tak, jakby nigdy nie została zawarta między kredytobiorcą a bankiem.

Żadna ze stron – ani bank, ani klient – nie może więc już niczego wymagać na tej podstawie. Nie masz  obowiązku dalszego spłacania rat na rzecz banku, bo nie ma już ważnej umowy, która by Cię do tego zobowiązywała.

Ponieważ jednak obie strony przez jakiś czas spełniały swoje obowiązki (bank dał pieniądze, klient spłacał raty), muszą się jeszcze między sobą rozliczyć.

Co się dzieje po unieważnieniu kredytu frankowego?

Wiesz już, że po unieważnieniu kredytu frankowego nie będziesz spłacać żadnych rat, a Twój dług (raty pozostałe do spłaty i odsetki) przestanie istnieć.

To jednak nie wszystko. Dodatkowo bank będzie miał obowiązek zwrócić Ci wszystkie wpłacone pieniądze – raty i odsetki. Pamiętaj, że w przypadku nieważności umowy Ty także musisz oddać wszystkie świadczenia do tej pory otrzymane od banku.

Mówiąc jeszcze prościej, trzeba odpowiedzieć na pytanie: jak wyglądałaby sytuacja Twoja i banku, gdybyście nigdy nie zawarli umowy. Bank nie dostałby od Ciebie żadnych rat, odsetek i wynagrodzenia z tytułu kredytu. Właśnie dlatego musi zwrócić Ci otrzymane na tej podstawie pieniądze. Z drugiej strony oznacza to również, że nigdy nie pożyczyłby Ci kapitału. Będzie więc mógł upomnieć się o jego zwrot.

Nieważność umowy kredytu a zwrot bankowi wypłaconego kapitału i teoria dwóch kondykcji

Unieważnienie Twojej umowy frankowej to szansa na całkowite uwolnienie się od problematycznego kredytu. Zwykle jednak największa obawa frankowiczów dotyczy konieczności zwrotu bankowi całego otrzymanego od niego kapitału. O ile kredyt możesz spłacić w ratach, to po unieważnieniu kredytu we frankach bank ma prawo domagać się całego kapitału w ramach jednej płatności.

Kredytobiorcy zapominają jednak o ważnej kwestii – będą w stanie zwrócić cały kapitał i to prawdopodobnie z tych samych pieniędzy, które wcześniej zwróci im bank. A to z powodu tzw. teorii dwóch kondykcji.

Jak to wygląda w praktyce? Załóżmy, że bank pożyczył Ci 250.000 złotych tytułem wypłaty kapitału. W momencie unieważnienia umowy kredytu otrzymał natomiast od Ciebie w ramach spłaty rat w sumie 320.000 złotych (spłata kapitału + prowizja + odsetki i inne koszty kredytu).

Gdybyśmy stosowali tzw. teorię salda, te kwoty byłyby między sobą potrącane. Skoro bank musi Ci oddać 320.000 złotych, a Ty jemu 250.000, sąd uznałby, że bank musi zwrócić Ci 70.000 złotych i w ten sposób będziecie wzajemnie rozliczeni.

W przypadku umów frankowych stosuje się jednak inny mechanizm – wspomnianą już teorię dwóch kondykcji. Oznacza to, że Twoje roszczenie o zwrot pieniędzy od banku jest niezależne od jego własnego roszczenia o zwrot kapitału kredytu. W efekcie:

• bank musi zwrócić Ci całą uzyskaną przez Ciebie kwotę uzyskaną na podstawie spłaty udzielonego kredytu we frankach szwajcarskich (w naszym przykładzie będzie to 320.000 zł),
• od całej tej kwoty możesz naliczać odsetki za opóźnienie,
• jeśli bank chce odzyskać własne pieniądze, musi zgłosić osobne roszczenie – o zwrot 250.000 złotych.

Oznacza to, że ostatecznie kredytobiorca zwraca bankowi należną mu kwotę zwykle dokładnie z tych pieniędzy, które on sam wcześniej przelał na konto konsumenta. Jeśli natomiast bank spóźni się ze zgłoszeniem swojego roszczenia (i upłynie tzw. termin przedawnienia), może w ogóle nie być w stanie odzyskać od Ciebie jakichkolwiek pieniędzy.

Kolejny ważny skutek prawny unieważnienia kredytu frankowego: zabezpieczenie majątku i wykreślenie hipoteki

Po unieważnieniu umowy kredytowej jako kredytobiorca masz prawo żądać wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej nieruchomości. To formalnie uwalnia Cię od wszelkich zobowiązań wobec banku związanych z tym kredytem.

Sprawi to, że nieruchomości takie jak mieszkanie lub dom będą już tylko Twoje, bez żadnych obciążeń. Przestaniesz się martwić o kurs franka i o to,  jakie roszczenie bank u możesz spotkać na swojej drodze – zyskasz spokój i bezpieczeństwo finansowe.

Dlaczego nie warto zwlekać z unieważnieniem umowy kredytowej?

Jeśli masz kredyt we frankach i myślisz o unieważnieniu umowy, to lepiej nie czekać. Dla niektórych rat może wkrótce upłynąć 6-letni termin przedawnienia, co oznacza, że nie odzyskasz już wszystkich wpłaconych pieniędzy.

Warto dodać, że termin przedawnienia liczy się od dnia zapłaty każdej raty. Tym samym te najstarsze mogą „przepaść”, jeśli sąd przyjmie najmniej korzystną dla Ciebie interpretację. To temat dość skomplikowany, o którym szczegółowo piszemy w osobnym artykule dotyczącym właśnie terminu przedawnienia roszczeń w sprawach frankowych (link: https://promessa.pl/termin-przedawnienia-roszczen-w-sprawach-frankowych-ile-masz-czasu/)

Poza tym, sytuacja prawna dla frankowiczów nigdy nie była tak korzystna jak teraz. Orzecznictwo polskich sądów jest dość jednolite. Dodatkowo wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) pozbawiły banki ich możliwych roszczeń, które spróbują zniechęcić Cię do unieważnienia umowy:

• żądania zapłaty za „bezumowne korzystanie z kapitału”,
• waloryzacji kwoty kredytu,
• wstrzymywania zwrotu pieniędzy z uwagi na tzw. zarzut zatrzymania,
• zgłoszenia zarzutu potrącenia,
• żądania jakichkolwiek dodatkowych pieniędzy poza zwrotem pożyczonego Ci kapitału i ewentualnych odsetek za opóźnienie.

Banki straciły większość argumentów i mają bardzo ograniczone możliwości obrony. Dlatego teraz jest najlepszy moment, żeby działać i pozbyć się frankowego problemu, nim niektóre Twoje raty zdążą się przedawnić.

Uwolnienie od długu kredytu CHF: Co zrobić dalej? Jakie są szanse na unieważnienie umowy kredytu frankowego?

Jeśli chcesz unieważnić zawartą z bankiem umowę kredytu frankowego, pierwszym krokiem jest złożenie pozwu do sądu przeciwko bankowi. Taki pozew rozpoczyna proces, w którym sąd sprawdzi, czy umowa zawierała nieuczciwe zapisy (tzw. klauzule abuzywne). Jeśli tak – może ją uznać za nieważną.

Proces unieważnienia umowy kredytu frankowego bywa skomplikowany i wieloetapowy, ale daje możliwość znacznego odciążenia finansowego dla kredytobiorców, którzy tak jak Ty zostali wprowadzeni w błąd przez nieuczciwe praktyki banków.

Na własną rękę trudno będzie Ci jednak przeanalizować umowę, upewnić się, że zawiera niedozwolone postanowienia, a potem przygotować pozew z mocnymi argumentami i uzasadnieniem. Większość takich postępowań kończy się sukcesem frankowiczów.

Niewielki odsetek przegranej w sprawach dotyczących unieważnienia kredytów CHF w dużej mierze wynika jednak właśnie z niedostatecznego przygotowania do sprawy i błędów popełnionych przy analizie umowy. Z tego powodu tak ważne jest wybranie doświadczonej kancelarii frankowej, która będzie Cię reprezentować. Z jej pomocą możesz skutecznie podjąć kroki, które pomogą Ci unieważnić umowę, uwolnić się od kredytu i odzyskać swoje pieniądze.